Water Hammer คืออะไร? สาเหตุ อาการ และวิธีป้องกันค้อนน้ำในระบบท่อ
- admin22387
- Sep 4, 2023
- 1 min read
Updated: Nov 5
Water Hammer คืออะไร? ปรากฏการณ์ “ค้อนน้ำ” ที่ทำให้ท่อสั่นและมีเสียงดังในระบบน้ำบ้านและอาคาร
Water Hammer คืออะไร ?? Water Hammer (ค้อนน้ำ) คือ ปรากฏการณ์ในระบบท่อที่เกิดขึ้นเมื่อมีการ หยุดการไหลของน้ำอย่างรวดเร็ว เช่น การปิดวาล์วทันที หรือการหยุดปั๊มน้ำแบบฉับพลัน ส่งผลให้เกิดแรงดันย้อนกลับในท่อ ทำให้ท่อเกิดการสั่นสะเทือนและเกิดเสียง “ตึง ๆ” คล้ายถูกค้อนตอก ซึ่งในบางกรณีสามารถทำให้ท่อและอุปกรณ์ชำรุดเสียหายได้
Water Hammer เป็นเรื่องสำคัญในระบบน้ำทั้ง บ้านพักอาศัย อาคารสูง รวมถึงระบบอุตสาหกรรม ที่ผู้ใช้น้ำควรทำความเข้าใจเพื่อป้องกันปัญหาในอนาคต
✅ สาเหตุการเกิด Water Hammer
Water Hammer เกิดจากการเปลี่ยนแปลงแรงดันและความเร็วของน้ำอย่างรุนแรง เช่น
ปิดวาล์วน้ำทันทีโดยไม่มีการผ่อนแรง
ปั๊มน้ำหยุดทำงานอย่างกระทันหัน
เติมน้ำเข้าท่อที่ว่างด้วยความเร็วสูง
การไหลของน้ำในท่อถูกบล็อกแบบเฉียบพลัน
เปรียบเทียบให้เห็นภาพง่าย ๆเหมือนคนเดินเรียงแถวอยู่ดี ๆ แล้วมีสิ่งกีดขวางด้านหน้า เมื่อคนหน้าสุดหยุดทันที คนด้านหลังจะชนต่อกันเป็นทอด ๆ เกิดแรงกระแทก เช่นเดียวกับแรงดันน้ำที่สะท้อนกลับในท่อ
✅ อาการที่บ่งบอกว่ามี Water Hammer
ได้ยินเสียง ตึง ๆ / ปัง ในท่อ
ท่อและวาล์วเกิดการสั่น
แรงดันน้ำแกว่งผิดปกติ
อุปกรณ์ในระบบน้ำสึกหรอเร็วกว่าปกติ
✅ ผลกระทบจาก Water Hammer
หากเกิดซ้ำเรื้อรัง อาจส่งผลให้:
ท่อแตกรั่ว
วาล์วเสียหาย
ปั๊มน้ำชำรุด
เกจแรงดันและอุปกรณ์ควบคุมเสียหาย
โดยเฉพาะ อาคารสูง ที่ระบบน้ำต้องใช้แรงดันสูง จึงมีความเสี่ยงเกิด Water Hammer มากเป็นพิเศษ
✅ วิธีป้องกันและแก้ไขปัญหา Water Hammer
วิธีป้องกัน | รายละเอียด |
ปิดวาล์วอย่างช้า ๆ | ลดแรงกระแทกภายในท่อ |
ติดตั้ง Non-Return Valve (NRV) | ป้องกันแรงดันย้อนกลับถึงปั๊ม |
ใช้ วาล์วโซลินอยด์แบบปิดช้า | ควบคุมเวลาในการปิด ลดแรงดันสะท้อน |
ติดตั้ง ถังไดอะแฟรม / Shock Absorber | ดูดซับแรงกระแทกในระบบท่อ |
เติมน้ำเข้าระบบอย่างค่อยเป็นค่อยไป | ป้องกันแรงดันขึ้นเร็วเกินไปในท่อที่ว่าง |
ใช้ระบบปั๊มน้ำที่มี Soft-Start / Soft-Stop | เริ่มและหยุดแรงดันแบบนุ่มนวล ลด Water Hammer |
🏢 กรณีของอาคารสูงและระบบปั๊มน้ำ
ในอาคารสูง ระบบน้ำต้องใช้แรงดันสูงเพื่อดันน้ำขึ้นชั้นบน เมื่อมีการเปิด–ปิดระบบแบบรวดเร็ว จะเกิดแรงดันสะท้อนอย่างรุนแรง จึงควรเลือกปั๊มน้ำและอุปกรณ์ควบคุมที่รองรับการป้องกัน Water Hammer เช่น
ระบบควบคุมความดันค่อยเป็นค่อยไป (Soft Pressure Control)
Non-return valve คุณภาพสูง
ถังแรงดันขนาดเหมาะสม
สำหรับการเลือกปั๊มน้ำอาคารสูงและอุปกรณ์ที่ช่วยลด Water Hammer คลิกที่นี่ (สามารถใส่ลิงก์สินค้า LEO ได้)
📌 สรุป
Water Hammer คือปัญหาสำคัญของระบบน้ำ หากปล่อยทิ้งไว้ อาจสร้างความเสียหายใหญ่ทั้งท่อ ปั๊มน้ำ และอุปกรณ์ในระบบ การติดตั้งวาล์วและอุปกรณ์ควบคุมอย่างเหมาะสม รวมถึงใช้งานระบบน้ำอย่างถูกวิธี จะช่วยลดโอกาสเกิดปัญหาได้อย่างมาก
ข้อมูลเพิ่มเติม
Tel. 02-292-1067-70
Youtube : Leopump ประเทศไทย
Line Official : @775ruust
Facebook : LEOpumpThailand
Comments